Arrapo-man
Galium aparine subsp. aparine
Rubiaceae
Àutri noum : Grapoun, Rapien.
Noms en français : Gratteron, Gaillet gratteron.
Descripcioun :L'arrapo-man es uno planto coumuno di champ e di sebisso. Trachis rapidamen à la fin de l'ivèr e fai si pichot grapoun. La planto s'acrocho eisa i vèsti bonodi si pichot crouchet sus la tijo e li fueio.
Usanço :Se saup pas gaire qu'èi manjadisso jouino, pulèu cuecho, avans que devengue duro (siliço). Li fru, culi tout just madur, podon tambèn servi de cafè (memo famiho) un cop tourifia. A d'ùni prouprieta interessanto (vèire çai-souto), utilisado en tisano o dins de crèmo pèr apasima d'ùni malautié de péu (raumido).
Port : Erbo
Taio : 5 à 100 cm
Fueio : Verticilado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Galium
Famiho : Rubiaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 3 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Champ
- Sebisso
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Galium aparine subsp. aparine L., 1753
Cerfuei(-elegant)
Chaerophyllum elegans
Apiaceae Umbelliferae
Nom en français : Cerfeuil élégant.
Descripcioun :Lou cerfuei-elegant fai parti dóu group hirsutum, sensus lato. Se rescontro en mountagno dins li relarg proun umide proche d'aigo. Au contro dis Anthriscus, li petalo soun eici escavado. Coume si cousin, a li petalo ciliado e li tijo pas tacado. Pèr lou bèn destria, fau regarda li fueio que li proumiero divisioun (proche dóu pecou) soun mai pichoto que lou soubre de la fueio coume Chaerophyllum villarsii. Pamens li brout (oumbello) sus li coustat soun óupousa o en verticile eici.
Usanço :Li racino dóu cerfuei-elegant soun manjadisso, pamens es uno meno aparado que fau pas derraba.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Chaerophyllum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1800 à 2400 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Ribiero
- Riéu
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Chaerophyllum elegans Gaudin, 1828
(= Chaerophyllum hirsutum subsp. elegans (Gaudin) Ces. )